Δευτέρα 4 Μαρτίου 2013

Σχολική εφημερίδα: Ρουτίνα ή δημιουργική διαδικασία; (Ι)



   Είναι γνωστό  πως η σχολική εφημερίδα  αποτελεί ένα  δυναμικό μέσο  διαλόγου, το οποίο δίνει την ευκαιρία στους μαθητές  μας να αναδείξουν τις απόψεις  τους στην  ευρύτερη σχολική κοινότητα. Χρησιμοποιώντας τον δικό τους λόγο, τη δική τους γλωσσική ικανότητα μπορούν να δώσουν στα κείμενά τους, το στοιχείο της αυθεντικότητας, αφού τους δίνεται η ευκαιρία να γράψουν για θέματα που οι ίδιοι επιλέγουν κι αντανακλούν σε μεγάλο βαθμό  τη δική τους οπτική γωνία, τις εμπειρίες τους, κι έτσι να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά, καταθέτοντας τους προβληματισμούς τους, τις απόψεις τους για θέματα σχετικά με τη ζωή τους μέσα κι έξω από το σχολείο.
  Κι αν όλα αυτά ακούγονται εξαιρετικά κι εμπεριέχουν το δημιουργικό στοιχείο, στην πράξη όταν σκέφτηκα να ασχοληθώ για πρώτη φορά με μαθητικό έντυπο, ομολογώ πως μου δημιούργησε άγχος. Δεν είχα επιχειρήσει άλλοτε τη δημιουργία σχολικής εφημερίδας. Κι αν στην διαδικασία  της δημιουργίας της έβρισκα μια  σειρά από εξαιρετικές δραστηριότητες για διδασκαλία πολλών από τους στόχους που θέτει το αναλυτικό πρόγραμμα στην Δ΄τάξη αλλά ταυτόχρονα δίνει και μεγάλα  περιθώρια παρέκκλισης από αυτό , με προβλημάτιζε έντονα το «πώς» θα γινόταν η υλοποίηση της ιδέας. Και δεν ήμουν σίγουρος ούτε για το αν θα δέχονταν την ιδέα οι μαθητές μου ούτε βέβαια για τα αποτελέσματα σε περίπτωση θετικής απόκρισης.
  Σκέφτηκα  λοιπόν να κάνω  μια προσομοίωση των ρόλων που έχει μια εφημερίδα.Θα επέλεγα ορισμένους ρόλους, βασικούς, θα τους προσάρμοζα ώστε να τους κατανοήσουν καλύτερα οι μαθητές μου και θα τους δοκιμάζαμε στην πράξη. Ετοίμασα μια λίστα με ρόλους και στην πρώτη συνάντηση τους μίλησα γι’ αυτούς. Τόνισα ποια θα ήταν τα καθήκοντα σε κάθε ρόλο κι επιπλέον την απαιτητικότητα σε ορισμένους από αυτούς (π.χ. υπεύθυνος ύλης). Τους είπα πώς εργάζεται πάνω κάτω μια εφημερίδα. Τους εξήγησα πως κι εμείς θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε τέτοιους ρόλους. Έδωσα και μερικά παραδείγματα για  τον κάθε ρόλο.
  Κάπως έτσι ξεκινήσαμε. Κάθε μαθητής μπορούσε να δηλώσει σε ποια ομάδα θα δούλευε. Άφηνα φυσικά και το περιθώριο κάποιοι να μην ανήκουν σε καμιά ομάδα από επιλογή τους. Ίσως να ήθελαν τον χρόνο τους, ίσως στην πορεία να άλλαζαν γνώμη… Όλα ήταν πιθανά. Όσοι  τελικά διάλεξαν ρόλους, τους εξήγησα πως αυτό δεν θα ήταν δεδομένο αλλά στην πορεία αν υπήρχε λόγος θα μπορούσε κάποιος να  μετακινηθεί και σε άλλη ομάδα αλλάζοντας ρόλο. Δεν υπήρχε περιορισμός. Τουλάχιστον στην αρχή. Έπρεπε ο καθένας να βρει τι τελικά του ταίριαζε  περισσότερο.
   Κι η αρχή έγινε. Ανήκαν τυπικά οι περισσότεροι σε ομάδες με συγκεκριμένους ρόλους.  Μάλιστα  κάποιοι διάλεξαν να είναι σε περισσότερες από μία ομάδες. (Υπήρξαν και δύο περιπτώσεις μαθητών που δεν δήλωσαν ενδιαφέρον να ενταχθούν σε κάποια ομάδα). Τώρα έπρεπε να δουλέψουμε…

Eδώ το Β΄μέρος

2 σχόλια:

  1. Γεια σου, Γιάννη.

    Μια μικρή ερώτηση: Δούλεψε;

    Ρωτάω, γιατί όταν πριν από χρόνια είχα δοκιμάσει να φτιάξω μια σχολική εφημερίδα δεν ενθουσιάστηκα από το αποτέλεσμα. Για παράδειγμα οι ομάδες «φωτογράφοι», «σκιτσογράφοι», «υπεύθυνοι σελίδων» κέρδισαν κάτι σε σχέση πάντα με τους γλωσσικούς στόχους του αναλυτικού προγράμματος; Οι υπόλοιποι μαθητές;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Γεια σου, Οδυσσέα. Λέω πως δούλεψε.
    Τα κέρδη στην αρχή συνήθως φαίνονται θολά κι είναι πολύ εύκολο να δημιουργηθεί κλίμα απογοήτευσης.Όμως με ρωτάς τώρα που ήδη βρισκόμαστε στην πορεία για το δεύτερο φύλλο. Ομολογώ ότι τούτη τη στιγμή είμαι πιο σίγουρος για τα οφέλη. Φωτογράφοι, σκιτσογράφοι, υπεύθυνοι σελίδων κι όλοι οι άλλοι ρόλοι είναι ένα καλός τρόπος να οργανώσουμε τη δουλειά μας.Τώρα ο καθένας έπρεπε να επικοινωνήσει με τους υπόλοιπους για να πετύχει το έργο το οποίο είχε αναλάβει.Η συνεργασία, η επικοινωνία με σκοπό, η ανταλλαγή απόψεων αλλά κι άλλες δράσεις στο πλαίσιο των ομάδων δίνουν νόημα. Οι ρόλοι δεν είχαν στεγανά κι ένα φωτογράφος κάλλιστα δάνειζε τις ιδέες του σε ένα ιστόγραμμα ιδεών για ένα θέμα που θα γραφόταν, αν τον ενδιέφερε. Το ότι είναι φωτογράφος δε σημαίνει ότι δεν προσφέρει στην ομάδα τίποτα άλλο πέρα από φωτογραφίες..Συχνά,για παράδειγμα, έγραφε στο word τα έτοιμα κείμενα.Ο σκιτσογράφος έπρεπε για παράδειγμα να επικοινωνήσει με την ομάδα που έγραψε το κείμενο ώστε να πάρει γνώμη για το τι ακριβώς θα ήθελαν να σκιτσάρει, ή ακόμη και να διαβάσει το κείμενο μόνος του και να αποφασίσει.Κύριο μέλημά μου να κινητοποιήσω κυρίως τους μαθητές που δύσκολα θα δουλέψουν(είτε με μαθησιακές δυσκολίες είτε για άλλους λόγους).Γιατί στους υπόλοιπους τα οφέλη(παραγωγή γραπτού και προφορικού λόγου)φαίνεται πως είναι μεγαλύτερα.
    Είναι δύσκολο εγχείρημα ομολογουμένως...με εντάσεις,πολλές.
    Σήμερα όμως όταν πήραν στα χέρια τους την έντυπη μορφή της...
    Θα επανέλθω με το δεύτερο μέρος όπου θα προσπαθήσω να περιγράψω τον τρόπο που δουλέψαμε(πώς γράφανε, πώς επικοινωνούσανε,πώς διαλέγανε θέματα,πότε το θέμα ήταν έτοιμο για δημοσίευση,κ.α.,)

    ΑπάντησηΔιαγραφή